Almanya’da Hayat blog serimizin 6. bölümünde, uzun süreli yaşamak amacıyla Almanya’ya yerleşmişseniz, gelir gelmez yapmanız gerekenlerden, bu işlemlerle ilgili muhtemel harcamalarınızdan ve yine en çok merak edilen konulardan biri olan “aile birleşimi” ile ilgili detaylardan bahsedeceğiz…
Türlü bürokratik işlemlerden ve stresli bekleyiş süreçlerinden sonra nihayet Almanya’ya geldiniz ve üzerinizden büyük bir yük kalkmış gibi hissediyorsunuz. İşin aslı, evet, yükün ağırı kalktı. Fakat geldikten sonra da oldukça zorlu bir bürokrasi maratonu sizi bekliyor. İlk olarak yapmanız gereken şey ise doğruca bir “Meldebehörde”ye, yani sizin ikamet kaydınızı yapmakla yetkili idari büroya gitmek. Bu idari bürolar ikamet adresinizin bağlı bulunduğu belediyelerde yer alırlar ve aynı zamanda “Einwohnermeldeamt”, “Bürgeramt” veya “Bürgerbüro” olarak da anılabilirler. Bu isimleri de bir ek bilgi olarak vereyim, kafanız karışmasın. Hepsi aynı.
İkamet kaydınızı en geç 14 gün içinde yaptırmanız gerekiyor. Bu işlem ücretsizdir. Geçici bir yerde kalıyor olabilirsiniz, sorun değil. Kalıcı yerinize taşındıktan sonra “Ummeldung”, yani kayıt değişikliği yapabilirsiniz. Önemli olan mümkün olduğunca hızlı bir şekilde ikamet kaydınızı yaptırmanız. Çünkü, Almanya’ya gelir gelmez halletmeniz gereken tüm işlemlerde atacağınız her adım bu ikamet kaydına bağlı. Oturum izni başvurusu, kişisel vergi numaranızı almak, banka hesabı açmak, sağlık sigortanızı başlatmak, vs. Bunların hiçbirisi ikamet kaydınız olmadan olmaz. Ayrıca bu 14 günlük süreyi geçirmek, oturma izni başvurunuzun sağlığı açısından da hiç olumlu bir netice vermeyecektir. Yalnız unutmadan şunu da belirteyim, adres geçici dahi olsa mutlaka geceleri uyuduğunuz yerin adresini kaydettirin. Eğer geceleri orada kalmıyorsanız, sakın ola iş adresinizi ikamet adresiniz olarak kayıt ettirmeyin.
Kayıt için gerekli belgeler şöyle:
1. Pasaportunuz.
2. “Anmeldung” yani kayıt başvuru formu (Bu formu, kayıt için gittiğinizde ilgili büro sağlar).
3. “Einzugsbestätigung” veya “Wohnungsgeberbestätigung”, yani ikamet ettiğiniz mülkün sahibine imzalatmanız gereken, o adreste ikamet ettiğinizi onaylayan belge (Bu formu da dilerseniz önceden, ilgili bürodan temin edebilir ya da internetten indirebilirsiniz).
İkamet kaydınızı yaptırdıktan hemen sonra, bu bilgiyi bölgenizdeki Türk konsolosluğuyla da paylaşmanız gerekir. Seçmen kaydınızın yapılabilmesi, acil durumlarda size ulaşılabilmesi, Almanya’daki ikametinizin Türk makamlarınca da kayıt altına alınabilmesi gibi sebeplerden dolayı bu konu elzemdir. Bunun için konsolosluktan randevu almanız gerekir ve bunu online olarak da yapabilirsiniz. Randevunun sabah erken saatlerde olması her açıdan işinizi kolaylaştıracaktır. Gittiğinizde orada dolduracağınız bir başvuru formu, ikamet kaydınız ve pasaportunuz bu işlem için yeterli.
İkamet kaydınızı yaptırdıktan sonra en geç bir hafta içerisinde, şahsınıza ait “Steueridentifikationsnummer” yani kişisel vergi numaranız da posta yoluyla adresinize gelir. Kişisel vergi numaranızı size “Bundeszentralamt für Steuern” yani Federal Merkez Vergi Dairesi gönderir ve bu numara, içinde para konusu geçen neredeyse tüm bürokratik işlemlerinizde lazım olur. Kişisel vergi numaranızı, elinize ulaşır ulaşmaz çalıştığınız işyerine de bildirmeyi unutmayın…
Zorunlu sağlık sigortası için seçebileceğiniz onlarca farklı sigorta şirketi var. Bu şirketlerin temelde işlev olarak farkları yoktur fakat her birinin kendine özel farklı hizmetleri, sunduğu ayrıcalıklar olabilir. Sigorta priminin yarısını siz brüt maaşınızdan ödersiniz diğer yarısını da işvereniniz öder. Ben yıllardır AOK sigorta şirketi tarafından sigortalıyım ve şimdiye kadar da hiçbir şikayetim olmadı. Hatta, “ya bunu herhalde ödemezler” dediğim birçok, neredeyse lüks sayılabilecek ufak tefek tedavileri bile ödemişlerdir.
Siz de dilerseniz kayıt öncesi başlıca sigorta firmalarının internet sitelerinden hizmetlerini inceleyebilir, kararınızı bu doğrultuda verebilirsiniz. Kayıt başvurusu için bir adet vesikalık fotoğraf ve başvuru formu ve gelir belgeniz yeterli. Kayıt yapıldığı an sigortalılığınız başlar, sigorta kartınızın elinize geçmesi yaklaşık iki hafta civarı sürer ve postayla kayıtlı olduğunuz adresinize gelir. Bu kartı mutlaka sürekli yanınızda taşımanız gerekir.
Zorunlu sağlık sigortası başlığına, Almanya’da sağlık sistemi konusunu etraflıca ele alacağımız sekizinci bölümde tekrar değineceğiz…
Banka hesabı açma konusu Türkiye’ye göre biraz farklı. Birkaç yeni moda şubesiz bankacılık sisteminin haricinde, eğer belli başlı bankalardan hesap açtırmak isterseniz, mutlaka bir aylık hesap işletim ücreti ödemeniz gerekir. Bu ücretler aylık 3 ila 12 Euro arasında değişir. Benim hesabım Deutsche Bank’ta ve aylık 5,90 Euro masraf ödüyorum. Hesap açılış işlemlerinizi bankaya gitmeden, online olarak yapmak için çabalamayın. Bazı bankalar bu hizmeti veriyor fakat yine de son adımda, imzaları attırmak ve bir takım onayları sizden almak için bankaya uğramanızı rica ediyorlar. En temizi, istedikleri evrakları toparlayıp, randevunuzu yapıp bankanın yolunu tutmak. Hesap açılış işlemleri aşağı yukarı 30-40 dakika civarında sürüyor. Ve unutmadan, öyle Türkiye’deki gibi ekstra teknolojik, ultra sistemler beklemeyin. Benim bugüne kadar İspanya’da, Almanya’da, Amerika’da ve Türkiye’de banka hesaplarım oldu. Dolayısıyla kıyaslama yapabilme imkanım var. Türkiye’deki dijital bankacılık başka bir boyutta.
Ha, eğer bir ticaret erbabı, iş insanı veya ne bileyim çok yoğun para ve yatırım trafiği olan biri değilseniz bu tip çok üst düzey sistemlere gerek var mı, o da ayrıca tartışılır bence. Bence…
(2022 yılı başından bu yana ek olarak bir N26 hesabım da var ve “son derece” memnunum. Dijital bankacılık konusunda çok iyiler ve yeni nesil şubesiz bankacılık yapıyorlar. Yani hesap açmak ve diğer işlemler için şubeye gitmenize gerek kalmıyor, çok gerekirse telefonla kolaylıkla ulaşabiliyorsunuz ve hem telefonda hem de uygulama üzerinde farklı dillerde de hizmet veriyorlar. Banka Berlin merkezli ve tabii ki bir Alman IBAN’ına sahip oluyorsunuz. Alman yasalarına göre 100 bin Euro’ya kadar mevduatınız da garanti altında. Dilerseniz siz de buradaki referanslı bağlantıdan hesap açarak tüm avantajlardan faydalanabilirsiniz.)
Acilen yapılması gereken işler arasında bir de telefon hattı edinmek var tabii. Almanya’da üç büyük operatör var. Vodafone, O2 ve Telekom. Bunların dışında kalan diğer hatlar, yine bu büyük firmaların şebekelerini kullanan, ikinci sınıf fakat daha hesaplı hatlar. Uzun süreli Almanya’da kalacak olanlar için çok tavsiye edebileceğim bir yöntem değil. Ben yaklaşık 15 senedir Vodafone kullanıyorum. Zaman zaman çok kızıyorum ama yine de kapsama alanı ve servisler konusunda bence en iyisi. Telekom mobil konusunda sanırım biraz zayıf. En azından çevremden öyle duyuyorum. Hiç, “cep telefonunda Telekom kullanıyorum ve olağanüstü memnunum” diyen bir tanıdığa denk gelmedim açıkçası. O2 konusunda ise kulağıma gelen yorumlar fena sayılmaz.
Faturalı hat uzun vadede daha hesaplı sayılabilir. Eğer telefonunuzu çok seyrek kullanmıyorsanız ve bir seneden daha uzun bir süre Almanya’da kalmayı planlıyorsanız faturalı hat almanızı tavsiye edebilirim. Her firmada, aynen Türkiye’de de olduğu gibi her bütçeye ve kullanım tarzına uygun plan var. Eğer, “kontratıma yeni bir telefon için ödeyeceğim aylık tutar da dahil olsun” demiyorsanız, yani sadece internet ve telefon görüşmesi için bir kontrat yapacaksanız, aylık 20-25 GB civarında internet kotası ve tüm Almanya hatlarına sınırsız telefon konuşması yapabileceğiniz bir hattı aylık 25 ila 35 Euro arasında bir tutar ödeyerek edinebilirisiniz. Avrupa Birliği üyesi tüm ülkelerde de internet kotanızı ve dakikalarınızı, aynen Almanya’daymışsınız gibi kullanabilirsiniz. Bu, son birkaç senedir tüm kullanıcılara tanınan yasal bir hak. Bundan daha hesaplı veya daha pahalı tarifeler elbette var. Ben ortalama bir hesap çıkardım sadece.
Son olarak, artık geçici vizenizi oturma iznine çevirmek için işlemleri başlatmanız gerekiyor. Bunun için de bağlı bulunduğunuz “Ausländeramt” yani yabancılar şubesinden randevu almanız gerekiyor. Aslında bu randevuyu Almanya’ya gelir gelmez almanız en mantıklısı. Çünkü randevular genelde 30-40 gün sonrasına verilebiliyor. Bu süre zarfında hem sizin Türkiye’deyken vize başvurusu sırasında sağladığınız evraklar Almanya’ya ulaşmış olur hem de siz Almanya’ya gelir gelmez halletmeniz gereken, az önce sırayla saydığım işlemlerinizi halletmiş olursunuz. Dolayısıyla zamanlama önemli.
Randevuyu ilgili yabancılar şubesinin internet sitesinden online olarak alabiliyorsunuz. Başvuru formu, pasaportunuz, bir adet biyometrik fotoğraf ve online olarak yaptığınız randevunun bir çıktısı, temel olarak talep edilen belgeler. Bunlar haricinde talep edilebilecek tüm belgeler kişisel durumunuza ve Almanya’da ne sebeple bulunduğunuza göre değişkenlik gösterebilir. İkamet kaydınız, sağlık sigortanız, öğrenci belgeniz veya iş kontratınız, geçiminizi neyle sağladığınızı gösteren belgeler de sizden talep edilebilir fakat en güzeli, bağlı bulunduğunuz daireyle iletişime geçerek, sizden tam olarak hangi belgeleri isteyeceklerini öğrenmek olur. Bu işlemler için ödenecek ücretler, oturma izninizin niteliğine ve bazı başka parametrelere göre değişkenlik gösterebiliyor. Dolayısıyla “bu işlemlere şu kadar ücret ödersiniz” demek çok doğru olmaz. En güzeli ücret konusunu da doğrudan, bağlı olduğunuz yabancılar şubesinden öğrenmek olur. Giderken yanınızda her ihtimale karşı mutlaka nakit para götürmeyi de ihmal etmeyin…
Bütün bu anlattıklarımdan da dikkatinizi çekmiş olabileceği üzere, Almanya’da posta hâlâ çok önemli ve çok da iyi işliyor. Yurtiçi gönderiler, “genellikle” bir iş gününde, varması gereken adrese ulaşıyor. Birçok yazışma ve işlem posta yoluyla hallediliyor. Dolayısıyla, posta kutunuzun üzerine “soyadınızın” yazdığı bir etiketi yapıştırmayı unutmayın. Almanya’da yazışma adreslerinde daire numarası, kat, falanca dükkanın karşısı gibi ibareler kullanılmaz. Cadde ve bina numarası yazılır. Eğer apartman dairesinde yaşıyorsanız, postacı geldiğinde sizin posta kutunuzu, üzerinde yazan soyadınızdan anlar ve postanızı bırakır. Bu konuyu lütfen atlamayın.
Almanya’ya gelir gelmez yapılması gerekenleri hallettikten sonra, aile birleşimi konusuyla bu bölümü bitirelim…
Bu konuyu tüm hatlarıyla ele almak istiyorum. Yani sadece, daha önceki bölümlerde anlattığım yöntemlerle Almanya’ya gelmiş veya gelecek olan aile üyesinin, geldikten sonra eşini ve çocuklarını da Almanya’ya, yanına getirmesi temelinde değil, genel olarak halihazırda da Almanya’da eşi, çocuğu veya ebeveynleri olan herkes açısından gerekli olabilecek bilgileri de paylaşmaya çalışarak anlatacağım…
Almanya’da yaşayan eş, ebeveyn veya çocuğunuzu referans göstererek, Almanya’da oturum izni talebinde bulunacaksanız, öncelikle ilgili evrakları sağlayarak aile birleşimi vizesi başvurusunda bulunmanız gerekiyor.
Eşiniz Alman vatandaşı olabilir veya Almanya’da resmi ikamet izni sahibi olabilir. Aynı şekilde çocuğunuz ya da ebeveynleriniz de Alman vatandaşı veya Almanya’da resmi ikamet izniyle yaşıyor olabilir.
Bu özellikler size, Almanya’da oturum iznine başvurmak üzere aile birleşimi vizesi için talep hakkı veriyor…
Almanya küresel çapta ekonomik krizlerin başgösterdiği 1974 yılında, Avrupa Birliği ülkeleri dışındaki ülkelerden işçi alımını durdurduğundan bu yana, Türkiye’den Almanya’ya göç için en çok tercih edilen yol aile birleşimi olmuş. Tabii bu konuyla ilgili asla başvurulmaması gereken yöntemler de var ve daha önceleri sıkça da kullanılmış bu yöntemler. Bu örneklerle ilgili olarak ve aile birleşimi vizesiyle, aile birleşimi konusunun genel olarak kapsamı ve sağladıklarıyla ilgili olarak, şimdi biraz daha ayrıntıya girmek istiyorum…
Birazdan detaylarına gireceğimiz bazı istisnai durumlar olmakla birlikte, eğer bu vizeye başvurmak hakkına sahipseniz, başvuruyu yapmadan önce A1 seviyesinde Almanca öğrenme şartı var. Buna paralel olarak, bu vize size Almanya’ya yerleştikten sonra da entegrasyon, daha Türkçe’siyle uyum kurslarına katılma hakkını veriyor. Almanya’ya bu vize kapsamında gelen eşler, bu kurslarla hem Almanca’larını ilerletebilir hem de Alman kültürü ve günlük yaşamla ilgili pratik bilgilere sahip olabilirler. Bu kurslar sayesinde de Almanca’da B1 seviyesine kadar ilerlemek dahi mümkün.
Vize başvurusu öncesinde temin edilmesi gereken evraklara gelecek olursak, her türlü vize başvurusunda gereken tipik, temel belgelerin haricinde, eşler için aile birleşimi vizesine başvurabilmek için, her iki eşin nüfus bilgilerini içeren Uluslararası Evlenme Kayıt Örneği (Formül B) gerekir. Yalnız bunu lütfen evlilik cüzdanı ile karıştırmayın. Evlilik cüzdanı, 1974 tarihinde imzalanan CIEC Anlaşmasına istinaden verilir fakat Almanya bu anlaşmanın taraflarından biri değildir. Almanya CIEC’in, yani Uluslararası Kişi Halleri Komisyonu’nun bir üyesidir fakat bu anlaşmada imzası yoktur. Dolayısıyla evlilik cüzdanı bu vize başvurusu sırasında geçerli sayılmaz ve Uluslararası Evlenme Kayıt Örneği istenir. Bu belgeyi de bağlı bulunduğunuz nüfus müdürlüğünden temin edebilirsiniz. Aynı zamanda Tam Tekmil Vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği de gerekir.
Bunların yanısıra, Almanya’da yaşayan eşe ait ikamet belgesi ve eğer Almanya’da yaşayan eş Alman vatandaşıysa pasaportunun veya kimlik belgesinin fotokopisi ve doğum belgesi, Almanya’da yaşayan eş Alman vatandaşı değilse, pasaportun fotokopisi ve oturma izni fotokopisi gerekir.
Başvuru sahibi, yani Türkiye’den Almanya’ya gidecek olan eş, en az A1 seviyesinde, yani basit düzeyde Almanca bilmelidir. Bunun birkaç istisnası var. Örneğin, bedensel, zihinsel veya ruhsal bir hastalıktan veya engelden dolayı basit düzeyde Almanca dil eğitimi alamayacak durumda olmak ya da bir yıl boyunca Almanca eğitimi görüp, ciddi bir biçimde çaba sarf edilmesine rağmen, sınavlarda başarısız olup dil sertifikasını alamamak bu istisnalar arasında sayılabilir.
Eğer Almanya’da yaşayan çocuğunuz üzerinden aile birleşimi başvurusunda bulunacaksanız sağlamanız gereken ek belgeleri de sıralayalım…
Çocuk Almanya’da doğmuşsa, Alman doğum kayıt örneği. Çocuk Almanya’da doğmamışsa, babanın da kayıtlı olduğu bir uluslararası doğum kayıt örneği.
Çocuğa ait Alman kimliği veya pasaportu.
Çocuğa ait güncel bir ikamet belgesi.
Almanya’da yaşayan ebeveynin, Alman kimliği veya oturum izni.
Bu saydıklarım yine, her vizede talep edilen tipik evraklara ek olarak istenen belgeler, bunu da tekrar hatırlatmakta fayda görüyorum…
Son olarak Almanya’da yaşayan ebeveynler üzerinden aile birleşimi için gereken farklı evraklara bir göz atalım…
Almanya’da yaşamakta olan ebeveynin güncel ikamet belgesi. Başvuru sahibinin, evlilik içi doğmuş olması durumunda, ebeveynlere ait uluslararası evlenme kayıt örneği.
Başvuru sahibinin, evlilik dışı doğmuş olması halinde, babalığı tanıma senedi ve velayet beyanı.
Ebeveynlerin boşanmış olmaları halinde, boşanma kararı veya velayete ilişkin mahkeme kararı.
Tabii ki yine, daha önceki bölümlerde anlattığım vizelerde de söylediğim gibi, aile birleşimi için saydığım evraklar da hiçbir istisnai durumu içermeyen başvuru sahipleri için gereken evraklar. Şayet bu konuyla ilgili istisnai olduğunu düşündüğünüz bir durumunuz varsa ve konuyla ilgili daha fazla detaya ihtiyaç duyuyorsanız, bizimle e-posta ya da internet sitemiz yoluyla iletişime geçip ilgili sorularınızı sorarsanız, memnuniyetle bildiklerimizi paylaşır, bilmediklerimizi araştırırız…
Bu bölümü bitirmeden önce, son olarak çok önemli bir konuya daha değinmek istiyorum. Daha önce de belirttiğim gibi, Almanya’da göçmen işçi alımının durdurulduğu 1974 yılından bu yana Almanya’ya yerleşebilmek için en çok başvurulan yöntem, aile birleşimi…
Almanya’da uzun yıllardır yaşayan Türklerin, çocuklarını, Türkiye’de yaşayan yakınlarının veya tanıdıklarının yakınlarının çocuklarıyla evlendirmesi ve bu yolla Türkiye’den, kadın veya erkek, birçok göçmenin Almanya’ya gelmesinin sağlanması, aile birleşimi konusuyla ilgili en çok başvurulan yoldu. Hâlâ da bu yol sıklıkla kullanılmaya devam ediyor. Biraz kişisel yorum katacağım burada; eğer evlenecek olan gençler birbirini tanımış ve kafaca da birbirlerine uyum sağladıklarına kanaat getirmişlerse, ben şahsen bunda bir sıkıntı görmüyorum. Bence, aşk evlilikleri kadar mantık evlilikleri de bu hayatın bir gerçeği. Ha, ben bunu yapar mıydım, çok büyük ihtimalle yapmazdım ama bunu yaşamadan, o şartları görmeden kestirmek, hüküm vermek çok zor. Ben bir kere evlendim ve bu bir mantık evliliği değildi. Bir aşk evliliğiydi ve hâlâ da sevgiyle, saygıyla devam ediyor. Fakat mantık evliliğine, sözünü ettiğim şartlar çerçevesinde saygı duyuyorum…
Ancak, bir de ne aşkın ne mantığın olmadığı evlilikler var; özellikle de, işin içine Almanya’ya “kapak atmak” konusu girdiğinde…
Aman diyeyim…!
Belki yıllar yıllar önce bu yöntem tutuyordu ama artık değil…
Yüklü bir miktar para karşılığı, Türklerle kağıt üzerinde evlilik yapan Almanlar veya Almanya’da oturum izni olan Türkler olduğunu çok duyduk yıllar önce. Hâlâ daha, bu konuda fazlaca saf davranan Türklerin olduğu da maalesef bir gerçek. Fakat, Alman makamları onlar kadar saf değil. O kadar titiz davranıyorlar, zaman içinde o kadar etkili yöntemler geliştirmişler ki bu durumla mücadele için, böyle bir şeye kalkışan kişinin başarılı olması imkansız. Eğer “gerçek” bir evlilik neticesinde aynı evde yaşamıyorsanız, her ince ayrıntıyı düşünseniz bile, devletin sizi aniden çağıracağı eş zamanlı bir sorguda yakayı ele vermemeniz mümkün değil. Gerçekten evli olmadığınız biriyle ilgili tüm ayrıntıları bilebilir misiniz…?
Bu konuda Alman makamlarının kullandığı ve kağıt üzeri evlilikleri ortaya çıkarmakta başarılı olduğu yöntemlerle ilgili çok hikayeler duyduk, ama şimdi bir de o hikayelere girmek epeyce vaktimizi alır. Belki ilerleyen zamanda, bu konuyla ilişkili olabilecek başka bölümlerde sözkonusu vakalara değiniriz.
Ben bu konuyla ilgili en azından şunu söyleyeyim ve vazifemi yerine getirmiş olayım: Siz siz olun, er veya geç usulsüzlüğü ortaya çıkacak böyle bir saçmalık için hiçbir uyanığa 25-30 bin Euro’larınızı kaptırmayın…
Bu yazıda, Almanya’ya yerleşme amaçlı olarak geldiğinizde ilk yapmanız gereken işlemler, bunlarla ilgili oluşabilecek muhtemel masraflar ve aile birleşimi konularına etraflıca yer vermeye çalıştım…
Sizin de soru ve önerileriniz olursa lütfen bize yazın. İletişim bilgilerimizi bu vesileyle tekrar paylaşayım…
Bizimle iletişime geçmek için, bilgi@almanyadahayat.com adresine e-posta gönderebilirsiniz. Veya doğrudan, sitemizde bulunan iletişim formunu doldurarak da bizimle temas kurabilirsiniz.
Bunların yanısıra şahsıma ait twitter hesabımdan da, konuyla ilgili, düzenli olarak paylaşımlarda bulunuyorum. Dilerseniz beni twitter’dan da takip edebilirsiniz. Paylaşımlar altında, fırsat buldukça fikir alışverişinde bulunabiliriz…
Twitter hesabım: @ilkersagdilek
Önümüzdeki bölümde, Almanya’da ev kiraları ile eyaletlere ve mesleklere göre maaşlar konularını işleyeceğiz…
Lütfen bu blog yazılarını, ihtiyaç duyabileceğini düşündüğünüz yakınlarınızla da paylaşmaya özen gösterin. Bu bilgilere ihtiyacı olan ne kadar çok kişiye ulaşabilirsek, o kadar faydalı bir iş yapmış oluruz…
Okuduğunuz için teşekkürler…
Kendinize iyi bakın, hoşçakalın…
